Nederhorst den Berg (Dit alles komt van de site http://www.historischekring.nl/ af, meer weten? Bezoek de website !)
Een stukje geschiedenis
De nederzetting zelf is al heel oud, hoewel we niet weten hoe oud precies. Waarschijnlijk dateert hij al van de achste eeuw. Omstreeks 1300 maakten Nederhorst en Overmeer samen met Ankeveen en Kortenhoef deel uit van één groot gerecht. Later vormden ze een zelfstandig rechtsgebied. In 1811 werden Nederhorst den Berg, Ankeveen, Nigtevecht en Hinderdam samengevoegd tot één gemeente, met Nederhorst den Berg als hoofdplaats. Maar dat duurde niet lang. In 1819 werden Ankeveen en Nigtevecht weer afgescheiden. En toen in 1819 de grens tussen de provinicies Utrecht en Noord-Holland werd gewijzigd, waardoor Nederhorst den Berg 'verhuisde' van Utrecht naar Noord-Holland, was de situatie van nu bereikt.
In 2002 vond een gemeentelijke herindeling plaats, waarbij de gemeente Nederhorst den Berg met de gemeenten 's-Graveland en Loosdrecht opging in een nieuwe Noord-Hollandse gemeente Wijdemeren.
Wat verdween... en wat bleef
Ook in onze gemeente zijn monumenten verloren gegaan. Maar daarnaast is er ook veel waardevols behouden gebleven. We geven een paar voorbeelden. Meer dan aanduidingen kunnen het niet zijn.
De hofstede Petersburg
In de eerste helft van de achttiende eeuw was ons dorp een grote en aanzienlijke hofstede rijk. Dit buitenverblijf van een rijke koopman uit Amsterdam, Christoffel Brants, lag aan de Vecht tegenover het dorp Nigtevecht. Belangrijke mensen vertoonden zich er in die dagen, zoals Tsaar Peter de Grote in augustus.
De Reevaart
Wie oude prenten van Nederhorst den Berg ziet, zal er zelden één tegenkomen waarop de karakteristieke ophaalbrug over de Reevaart ontbreekt. Maar de Reevaart is gedempt, de brug is verdwenen. Wegen en parkeerplaatsen hebben zijn plaats ingenomen.
Kasteel de Nederhorst
Aan dit kasteel dankt onze gemeente een gedeelte van zijn naam. Horst betekent 'begroeide hoogte', het slot heette oorspronkelijk Ter Horst. Maar omdat er bij Rhenen een ander belangrijk slot van die naam stond, koos men waarschijnlijk voor de naam Nederhorst (betekent: stroomafwaarts gelegen Horst). In het kasteel zijn een particulier klokkenmuseum van de heer J.L. Jonker, alsmede particuliere bedrijven gevestigd.
Kerk Protestantse Gemeente
Een ander monument is ongetwijfeld de kerk van de Protestantse Gemeente, waarvan gedeelten uit de twaalfde eeuw dateren. De kerk is gebouwd op een zandheuvel om hem te beveiligen tegen hoge waterstanden. De 'berg' leverde onze gemeente de andere helft van zijn naam.
Molens
Aan het Ankeveensepad staat een karakteristieke watermolen die in 1632 werd gebouwd. Enige malen raakte hij in verval, maar na de laatste restauratie is hij zeker het aankijken weer ten volle waard. Een andere molen, in de Meeruiterdijkschepolder, werd ook in oude stijl herbouwd, maar zonder wieken.
Water en land: een groene gemeente
Voor het ingrijpen van de mens was de verhouding tussen land en water precies omgekeerd: de Horstermeer was water, het gebied de Spiegel- en Blijkpolder was land van klei en vooral veen.
De eerste bewoning concentreerde zich op het zand van de Berg en op de kleiboorden van de Vecht; van hieruit werd het veen in Spiegel en Blijk ontgonnen. Door het turfbaggeren ontstond daar het pet-gatenlandschap. Door zandwinning is een nieuw meer geschapen. In 1882 is de Horstermeer drooggemaakt. Dat wil zeggen, toen is de Horstermeer ingepolderd en ontgonnen. Want reeds in de 17e eeuw is de Horstermeer met behulp van windmolens drooggemalen, doch als gevolg van het vele kwelwater kon de polder niet drooggehouden worden.
Eerst aan het eind van de 19e eeuw was de techniek zo ver gevorderd dat met succes van inpoldering sprake kon zijn. Als gevolg van de oorlogsomstandigheden heeft de polder zowel in 1940 als in 1945 onder water gestaan. Begin 1992 is het recreatiegevied Spiegelplas gereedgekomen. Dit gebied strekt zich uit tussen de sporthal en het Googpad.
Voor wie echt geïnteresseerd is in de geschiedenis van onze plaats verwijzen wij naar het volgende boek: De geschiedenis van Nederhorst den Berg door J. Krol (uitgeverij Gijsbers en Van Loon te Arnhem). Het boek is echter niet meer verkrijgbaar bij de Historische Kring.
Dit en meer op http://www.historischekring.nl/ !
